11 lut

Planowanie jadłospisów

Pierwsze śniadanie powinno składać się z mleka (lub innego napoju mlecznego), produktu mącznego przy czym należy uwzględniać nie wyłącznie białe pieczywo, ale także chleb grahama, chleb żytni sitkowy i razowy, kasze, zwłaszcza płatki owsiane i kaszę gryczaną, masło, twaróg albo ser oraz owoce lub ich przetwory (marmoladę lub dżem).

W składzie drugiego śniadania należy uwzględnić również produkt owocowo-warzywny (pomidor, jabłko, rzodkiewki, szczypiorek, śliwki — w zależności od pory roku).

Prawidłowo zestawiony obiad winien zawierać:
—    produkt białkowy,
—    produkt energetyczny (kluski, kasza, ziemniaki itp.),
—    produkty owocowo-warzywne, z których przynajmniej jeden powinien być podany pod postacią surówki.

Podwieczorek stosuje się głównie w tych domach, gdzie są dzieci. Podwieczorki traktować należy jako tzw. posiłki małe, złożone z surowych owoców, mleka i niewielkiej ilości pieczywa.

Bardzo rozpowszechnionym zwyczajem jest podawanie niegotowanej kolacji, złożonej najczęściej z herbaty lub czarnej kawy zbożowej i pieczywa, często z wędliną. Tego rodzaju kolacje wprawdzie są mniej pracochłonne, lecz z punktu widzenia zasad żywienia nie są prawidłowe, gdyż przy tej metodzie, w całodziennych posiłkach za mało jest uwzględnionych produktów zapobiegawczych a zbyt wiele energetycznych (pieczywo, cukier do kawy, smalec do chleba itp.). Bardziej racjonalne są kolacje gotowane. Obecnie można korzystać z usług zakładów gastronomicznych, które mają w swym asortymencie na pół przygotowane potrawy, lub można kolację przygotować przed wyjściem do pracy a wieczorem ją wykończyć. Na przykład jeśli na obiad były ziemniaki w mundurach, na kolację można je przysmażyć, dodać jaja, zrobić jajecznicę „po chłopsku” i dopełnić ten posiłek surówką; jeśli na obiad były kluski do zupy, na kolację mogą być podane kluski z serem, lub sosem pomidorowym itp. Jeśli rodzina jada obiady w stołówkach pracowniczych lub jadłodajniach podawanie kolacji złożonej tylko z kawy i chleba jest niedopuszczalne.

Przy planowaniu jadłospisów, poza tymi ogólnymi uwagami dotyczącymi poszczególnych posiłków w ciągu dnia, nie można zapominać o następujących zasadach:
1)    dbać o zachowanie równowagi składników,
2)    stosować urozmaicenia posiłków,
3)    uwzględniać jak najszerzej produkty sezonowe,
4)    dobierać potrawy pod względem smakowym,
5)    dobierać dania pod względem konsystencji i temperatury,
6)    uwzględniać potrzeby dzieci,
7)    dbać o dobór barw i estetykę podawania posiłków,
8)    zwracać uwagę na rozkład pracy w kuchni.