9 cze

Cykoria sałatowa – Por – Cebula

Cykoria sałatowa

Częścią użytkową tej rośliny są główki ściśle zwiniętych liści. Pędzenie główek cykorii odbywa się bez dostępu światła. Barwa liści jest wtedy biała lub jasnokremowa. Liście zielone są nieprzydatne do spożycia (bardzo gorzkie). Cykorię sałatową spożywa się na surowo lub gotowaną. Stwierdzono, że spożywanie cykorii sałatowej wpływa dodatnio na działalność wątroby i nerek, na krążenie krwi, sprzyja przemianie materii i pobudza apetyt. Jest zasadotwórcza (+ 7).

Niektóre źródła podają, że w mięsistych liściach cykorii sałatowej są substancje działające podobnie jak insulina — a więc winni ją spożywać cukrzycy.

Cykorię korzeniową stosuje się tylko w przemyśle. Palone, mielone korzenie są używane pod nazwą cykoria jako dodatek lub namiastka kawy.

Tabela. Skład chemiczny cykorii sałatowej

Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej
Woda 93,1 — 96,2 g Żelazo 0,50 — 1,10 mg
Białko 0,80— 1,70 g Miedź 0,14 mg
Tłuszcz 0,10— 0,30 g Cynk 0,19 mg
Cukrowce 2,27 g Fosfor 20,0 —28,0 mg
Błonnik 0,80— 0,90 g Chlor 25,0 mg
Karoteny 0,60 — 2,16 mg
Związki nieorganiczne 1,0 g Witamina B1 0,040— 0,085 mg
Sód 1,00— 7,30 g Witamina B2 0,030— 0,035 mg
Potas 182,0 —200,0 mg
Magnez 12,6 — 13,0 mg Kwas nikotynowy 0,20 — 0,30 mg
Wapń 15,0 — 49,0 mg Witamina C 5,0 —15,0 mg
Mangan 0,30 mg Kwas szczawiowy 27,3 mg

Por

Najwartościowszą częścią pora jest wydłużona cebula. Cebule pora składają z mięsistych białokremowych, ściśle przylegających łusek. Wyróżnia się dwie zasadniczo odrębne formy: por letni i por zimowy.
Por letni jest zawsze bardziej soczysty i miękki. Stwierdzono, że pory są moczopędne i wzmagają laktację. Są lekko strawne, dlatego polecane są dla wszystkich, a szczególnie dla osób starszych i dzieci skłonnych do obstrukcji.
Zawierają witaminę C, A i B1, sporo wapnia, fosforu, siarki i trochę magnezu. Do wyjaśnienia pozostaje sprawa ilości żelaza, gdyż rożne źródła podają mało prawdopodobne ilości. Są firmy, które reklamują por jako najbogatsze źródło żelaza na świecie.

Tabela Skład chemiczny pora

Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej
Woda 86,3 — 90,8 g Cynk 0,31 mg
Białko 2,0 — 2,5 g Fosfor 30,0 —57,0 mg
Tłuszcz 0,25— 0,44 g Chlor 24,0 mg
Cukrowce 4,55— 9,20 g Karoteny 0,024— 0,70 mg
Błonnik 1,10— 1,50 g Witamina E 2,0 mg
Związki nie organiczne  0,82— 0,90 g Witamina B2 0,040— 0,1 mg
Sód 5,0 mg Kwas nikotynowy 0,50 — 0,60 mg
Potas 200,0 —250,0 mg Witamina B6 0,20 — 0,30 mg
Magnez 14,0 — 21,0 mg Witamina C 17,0 —78,0 mg
Wapń 52,0 —114,0 mg
Żelazo 0,9 — 1,1 mg

Cebula

Cebula należy do najważniejszych i najbardziej popularnych warzyw. Jej popularność wynika z wysokich wartości smakowych, zdrowotnych i odżywczych.
Cebula działa na organizm ludzki odkwaszająco ponieważ zawiera dużo substancji o charakterze zasadowym. Zawarte w soku cebuli fitoncydy. hamują rozwój niektórych bakterii chorobotwórczych m.in bakterii ropnych. Składniki cebuli powodują rozszerzenie naczyń krwionośnych, zapobiegając w ten sposób sklerozie oraz przyczyniają się do zwiększonego wydzielania soków trawiennych.
Cebula ma mało witamin i związków mineralnych, ale ma cudowną wprost właściwość rozpuszczania fibryny. Fibryna czyli włóknik,  jest to nierozpuszczalne białko tworzące się podczas krzepnięcia krwi. Fibryna jest jednak niebezpieczna dla ludzi, którzy prowadzą mało ruchliwy tryb życia. Do tej pory nie wiadomo, jakie składniki cebuli rozkładają fibrynę, ale fakt ten jest stwierdzony, jak również to, że właściwość tę posiada zarówno cebula surowa, jak i gotowana lub smażona.
Szczypior również ma właściwości rozpuszczania fibryny. Cebula winna znaleźć się w przynajmniej jednym posiłku dziennie.

Tabela. Skład chemiczny cebuli

Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej
Woda 86,0 — 89,0 g Cynk 1,4 mg
Białko 1,0— 1,4 g Fosfor 40,0 —44,0 mg
Tłuszcz 0,1 — 0,4 g Fluor 0,024— 0,060 mg
Cukrowce 9,44— 10,0 g Jod 0,002 mg
Błonnik 0,71— 0,80 g Karoteny 0,010— 0,049 mg
Witamina E 0,2 mg
Związki nieorganiczne 0,57— 0,60 g Witamina B1 0,030— 0,040 mg
Sód 7,0 — 10,0 mg Witamina B2 0,020— 0,040 mg
Potas 149,0 —200,0 mg
Wapń 30,0 — 32,0 mg Kwas nikotynowy 0,11 — 0,32 mg
Mangan 0,05— 0,36 mg Witamina B6 0,098— 0,17 mg
Żelazo 0,5 mg Kwas foliowy 6,1 — 8,1 ng
Kobalt 0,013 mg Witamina C 6,0 —10,0 mg
Miedź 0,08 mg Izotiocyjanian allilu  57,2 mg