12 mar

Dynia – Rabarbar – Rozmaryn

Dynia. Część jadalną owocu dyni stanowią mięsiste ściany zalążni oraz nasiona zwane potocznie pestkami. Niektóre odmiany dyni mają nasiona bez łupiny — z takich nasion tłoczy się olej (ok. 48% suchej masy). Należy przypomnieć że świeże pestki dyni są lekarstwem przeciw robakom. Dynia jest zasadotwórcza (+2) i niskokaloryczna: l00 g dyni dostarcza tylko około 15 kcal. Jest dobrym źródłem witaminy A w postaci karotenów (prowitaminy).

Tabela. Skład chemiczny dyni

Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej
Woda 90,3 —-93,0 g Fosfor 44,0 mg
Białko 1,0 — 1,2 g Chlor 18,0 mg
Tłuszcz 0,10— 0,20 g Karoteny 1,80 — 2,04 mg
Cukrowce 5,46 g Witamina B1 0,040— 0,050 mg
Błonnik 1,20— 1,30 g Witamina B2 0,055— 0,080 mg
Związki nieorganiczne 0,73— 0,80 g Kwas nikotynowy 0,3 — 0,6 mg
Sód 1,1 mg
Potas 383,0 mg Kwas pantotenowy 0,4 mg
Magnez 8,0 mg Witamina B6 0,10 — 0,11 mg
Wapń 21,0 —23,0 mg Kwas foliowy 8,3 —10,Ing
Żelazo 0,8 mg Witamina C 8,0  —10,0 mg

Rabarbar

Rabarbar ma dużo potasu, trochę wapnia, sodu, magnezu, żelaza, fosforu i siarki. Z witamin — po troszku witaminy C, B1 i A. Wadą, jest że posiada bardzo dużo kwasu szczawiowego i to tak dużo, że z punktu widzenia żywieniowego nie należy spożywać więcej rabarbaru niż 1 dag dziennie (ze względu na odkładanie się tego kwasu w postaci szczawianów w stawach i jelitach). Napój z rabarbaru ma właściwości orzeźwiające.

Tabela. Skład chemiczny rabarbaru

Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej
Woda 93,0 — 94,9 g Fosfor 25,0 —37,0g
Białko 0,50— 0,70 g Fluor 0,04 mg
Tłuszcz 0,10— 0,20 g Chlor 32,0 pg
Cukrowce 4,0 g Jod 1,0 ng
Błonnik 0,58— 0,70 g Karoteny 0,11 — 0,12 mg
Witamina B1 0,010— 0,050 mg
Związki nieorganiczne 0,44— 0,93 g Witamina B2 0,022— 0,04 mg
Sód 2,0 — 5,0 mg
Potas 260,0 —300,0 mg Kwas nikotynowy 0,10 — 0,38 mg
Magnez 33,0 mg
Wapń 40,0 — 51,0 mg Kwas pantotenowy 0,079— 0,087 mg
Mangan 0,05— 0,20 mg Witamina B6 0,025— 0,064 mg
Żelazo 0,5 — 0,9 mg Witamina C 6,0 —24,0 mg
Miedź 0,05 mg Kwas foliowy 2,4 — 3,2 ng
Kwas szczawiowy 230,0 —500,0 mg

Rozmaryn

Rozmaryn – obecnie znacznie mniej jest używany, a szkoda. Przyprawa ta jest dostępna np. w doniczce na oknie, jest zielona i rośnie przez cały rok. Można też używać rozmarynu suszonego sproszkowanego. Szczególnie korzystne kompozycje smakowe można osiągnąć w sałatkach, a najlepsze w sałatce z pomidorów. Własności konserwujące i organoleptyczne rozmarynu znane są od wieków. Warto podkreślić kosmetyczne walory rozmarynu i jego zastosowanie w płynach tonizujących, maseczkach odświeżających, kąpielach kojących system nerwowy, łagodzących bóle reumatyczne, poprawiających krążenie krwi.

Rzeżucha

Rzeżucha – najbardziej popularna przyprawa surowa stosowana przez cały rok. Zalety rzeżuchy są wielostronne. Łatwo ją samemu wyprodukować i to praktycznie w każdych warunkach. Ma bardzo wiele witamin, szczególnie witaminy C, zawiera dużo żelaza, siarki i wapnia. Szczególnie cenne jest to, że zawiera jod dobrze przyswajalny przez ustrój człowieka.

Rzeżucha polecana jest w ziołolecznictwie osobom z dolegliwościami tarczycy, kobietom w ciąży, karmiącym, chorym na cukrzycę, na egzemy i różne wysypki. Stosowana -jest także na lepszy porost włosów i paznokci oraz na piękną cerę.