9 lip

Kalarepa – Skorzonera

Kalarepę jadamy jako młodą roślinę, najlepiej wraz ze zdrowymi liśćmi, bo dopiero wtedy mamy naprawdę bogactwo składników odżywczych. I tak „jabłka” kalarepy mają ślady witaminy A, a liście— 10 000 j.mn. i odpowiednio witaminy B1 — 60 i 60 ng, witaminy B2 — 60 i 50 ng, witaminy C — 30 i 50 mg, witaminy PP — 0,5 i 136 ng, witaminy E — 0 i 2 ng, wapnia — 40 i 300 mg, fosforu — 120 i 320 mg, magnezu — 15 i 75 mg.

Tabela Skład chemiczny kalarepy

Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej
Woda 90,0 — 92,7 g Fosfor 44,2 —55,0 mg
Białko 1,6- 2,3 g Chlor 57,0 mg
Tłuszcz 0,10 g Jod 1,4 ng
Cukrowce 3,9 — 5,6 g Karoteny 0,15 — 0,45 mg
Błonnik 0,98— 1,26 g Witamina B1 0,022— 0,070 mg
Witamina B2 0,039— 0,05 mg
Związki nieorganiczne 0,89— 1,00 g
Sód 3,0 — 32,0 mg Kwas pantotenowy 0,1 mg
Potas 340,0 —500,0 mg
Magnez 48,0 mg Kwas nikotynowy 1,04 — 2,62 mg
Wapń 46,0 — 90,0 mg Witamina B6 0,097— 0,12 mg
Mangan 0,11 mg Kwas foliowy 0,0083—0,010 mg
Żelazo 0,6 — 1,2 mg Witamina C 28,0 —61,00 mg
Miedź 0,14 mg Kwas

szczawiowy

7,0 —31,0 mg

Hyzop lekarski — w czerwcu i sierpniu ścina się łodygi wraz z liśćmi i pączkami kwiatowymi tuż przed kwitnięciem Hyzop ma miły zapach i słodkawy smak. Używamy go w stanie świeżym lub suszonym (drobno posiekane listki) do ziemniaków gotowanych i smażonych, do sałatek i surówek wielowarzywnych dość oszczędnie, by nie zdominował smaku potrawy.

W ziołolecznictwie hyzop ma znacznie większe zastosowanie np. przy nadmiernej potliwości (napary), zapaleniu migdałków, dziąseł, śluzówki (napary wraz z szałwią).

Skorzonera często nazywana jest czarnymi korzonkami. W medycynie ludowej nazywa się ją „wężymordem”, a to ze względu na przypisywane temu warzywu własności leku przeciw jadowi żmiji.
Skorzonera była używana jako lekarstwo przeciw jadowi żmiji na długo przed wynalezieniem szczepionki.

Jest bardzo smaczna i na całym świecie obserwuje się wyraźny wzrost spożycia tego warzywa.

Skorzonera ma około 18% cukrowców, sporo soli mineralnych, szczególnie żelaza i fosforu. Zawiera też cenną witaminę E do 6 mg.
W wielu krajach np. Francji; oprócz korzenia zjadane są młode liście. Skorzonera nie jest wrażliwa na zimno, rośnie w niskiej temperaturze i dobrze zimuje w gruncie. Jest zatem dostępna przez cały rok, co jest wielką jej zaletą.

Tabela. Skład chemiczny skorzonery

Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej Składniki Zawartość w 100 g części jadalnej
Woda 77,5 — 80,0 g Żelazo 1,5 — 5,0 mg
Białko 1,00— 2,51 g Fosfor 50,0 —105,0 mg
Tłuszcz 0,23— 0,50 g Chlor 31,0 mg
Cukrowce 16,3 g Karoteny 0,019— 0,020 mg
Błonnik 2,27— 2,30 g Witamina E 6,0 mg
Witamina B1 0,070— 0,15 mg
Związki nieorganiczne 0,99 g Witamina B2 0,020— 0,050 mg
Sód 5,0 mg
Potas 240,0 —400,0 mg Kwas nikotynowy 0,30 — 0,40 mg
Magnez 23,0 mg Witamina C 3,0 — 5,0 mg
Wapń 46,0 — 60,0 mg